Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

İnançlar

İNANÇLAR

Ateşle İlgili İnanışlar:

- Ateşe tükürülmez.
- Ateşle oynanmaz. Ateşle oynandığı takdirde kişinin eşi çeneli olur.
- Ateş yanan yer cinler girmez. Ateş sönünce cinler, periler ocak başına toplanır.
- Evin bereketi kaçacağı için gece kül dökülmez.
- Gece külün yanından geçilmez, üstünden atlanmaz. Aksi halde şeytan geleceğine inanılır.
- Akşam evden dışarı ateş verilmez.
- Hastalanan hayvanı ateşten geçirmek hayvana iyi gelir.
- Gece kül dökülmez evin bereketi kaçar.

Ay ve Güneş Hakkındaki İnanışlar:

- Bazı köylerde ay ve güneş tutulması uğursuzluğa delil olarak gösterilir. Deprem, sel gibi doğal afetlerin güneş ve ay tutulmalarından hemen sonra gerçekleştiğine inanılır.
- Ay tutulması olduğunda teneke çalarak gürültü yapmak, davul çalmak adettendir.
- Her yıldız kaymasında dünyada birinin öldüğüne inanılır. Bu yüzden yıldız kaydıktan sonra bir ağaca bakılır. Böylece ömrün o ağaç kadar uzun olacağına inanılır.
- Ay karanlık iken kurutmalık sebze ve meyveler güzel olur, ay aydınlık iken kurutmalıklar kurtlanır.

Ayna ve Aynayla İlgili İnanışlar:

- Ayna kırılırsa herhangi bir olumsuz durumla karşılaşılacağına inanılır.
- Ayna kıran yedi yıl evlenemez.
- Gece aynaya bakılmaz.
- Küçük çocuklar aynaya baktırılmaz.
- Cam kırılırsa uğur, ayna kırılırsa uğursuzluk olarak algılanır.
- Ağaç aşılama günleri ay olduğu günlere rastlamazsa aşı tutmaz.
- Aysız günde kesilen kerestelik ağaç kurtlanır.

Bağ Bahçe İle İlgili İnanışlar:

- Cuma günü asmalar budanmaz. Çünkü meyve vermeyeceğine inanılır.
- Ceviz ağacının altında yatanları şeytan alır götürür.
- Ulu ağaç altında tek başına uyumak iyi değildir.
- Ekin ekmeye, biçmeye gidenlerin önceden abdest alması, yıkanması uğur getirir.
- Karaağaçtan düşen yaşamaz. Karaağaçtan beşik, sandık yapılmaz.
- Karpuzlu köylerinde zeytin toplanırken ağaçlardan biri toplanmaz. O ağacın ürünü gelecek yılın bereketidir.
- Tarla sınırında uyunduğunda insana ağırlık basar.

Hayvanlarla İlgili İnanışlar:

- Akşam kedi görmek uğursuzluktur. Kedi görmek şeytan görmekle bir tutulur.
- Kedilere akşam seslenilmez, çağırılmaz.
- Köpeğin gece havlaması, horozun vakitsiz ötmesi, öküzün gece böğürmesi kötü şeylere işarettir.
- Güvercin, kumru, kırlangıç, leylek öldürmek günahtır.
- Tavuğun horoz gibi ötmesi uğursuzluktur.
- İnek doğurduğunda ilk sütü ağız yapılarak dağıtılır. Aksi halde ineğin sütü kesilir.
- Kurt uluyunca ölüm gelir.
- Ev yılanı o evin bekçisidir.
- Bir evin başında baykuş öterse o evde biri ölür ya da bir yıkım olur.

Gece ve gündüzle ilgili inanışlar:

- Gece tırnak kesmek, ıslık çalmak uğursuzluk getirir.
- Geceleri peri kızları, cinler gölde yıkanırlar. Bu yüzden gece göle girmek iyi değildir.
- Geceleri su birikintileri üzerinden atlanmaz. Su birikintileri cinlerin ve perilerin mekanıdır.
- Gece dışarıya bulaşık suyu dökeni periler çarpar.
- Gece evden eve tuz verilmez.
- Akşam kapının önü süpürülmez.

Beden ile ilgili inanışlar:

- Elleri diz üzerinde kavuşturmak, parmakları birbirine geçirip el bağlamak kısmetin kapanmasına sebep olur.
- El yıkanırken önce sağ, sonra sol yıkanmalıdır. Soldan başlamak uğursuzluk getirir.
- Bacak, bacak üzerine atmak günahtır.
- Rüyada üst çenenin önündeki dişlerden biri düşerse ana babadan birinin öleceğine inanılır.
- Burun kaşınırsa kişi hakkında dedikodu yapılıyor demektir.

Kaynak:
AKTAKKA, Nuri-DEMİRCAN, Necati (2006) Dünden Bugüne Aydın Halk Kültürü, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.